24.10.2016

Jak wysokie rekompensaty sądy przyznają pacjentom za pozostawienie ciała obcego w polu operacyjnym?

category Sprawy sądowe comments dodaj komentarz

  Specjalizacje zabiegowe (przede wszystkim ginekologia i położnictwo, ortopedia i traumatologia, chirurgia ogólna, chirurgia plastyczna) od dawna należą do tych, które są związane z największym ryzykiem znalezienia się na sali sądowej (pisałem o tym m.in.: tutaj). Wynika to z wielu okoliczności. Z jednej strony z tego, że na każdym etapie postępowania związanego z operacją można popełnić wiele błędów merytorycznych (nieprawidłowo zakwalifikować do operacji, nieprawidłowo wykonać operację, nieprawidłowo nadzorować po operacji) lub prawnych (więcej o tym: tutaj). Z drugiej strony z tego, że pacjenci otrzymują najwyższe odszkodowania w przypadku orzeczenia błędu w sztuce medycznej popełnionego przez zabiegowca (patrz: tutaj). Dziś zajmę się kwestią odpowiedzialności cywilnej za pozostawienie ciała obcego w polu operacyjnym, o którą otrzymałem kilka pytań.
  W orzecznictwie sądowym, dotyczącym odpowiedzialności cywilnej, już od lat 60-tych ubiegłego wieku wskazywano, że pozostawienie ciała obcego uzasadnia przyjęcie odpowiedzialności cywilnej podmiotu leczniczego, w którym wykonywany był zabieg. Jak podkreślał Sąd Najwyższy, zaniedbanie polegające na pozostawieniu po operacji w zeszytej ranie środków opatrunkowych „należy ocenić jako niedopełnienie ze strony ordynatora i lekarza dokonującego operacji obowiązków zachowania należytej staranności przy wykonywaniu swych funkcji” (wyrok SN z dnia 17 lutego 1967 r., sygn. akt I CR 435/66; wyrok SN z dnia 25 lutego 1972 r., sygn. akt II CR 610/71). Pogląd ten był wielokrotnie powtarzany u uzupełniany w orzecznictwie sądów apelacyjnych, w których podkreślano, że pozostawienie w ciele pacjenta: chusty chirurgicznej (wyrok SA w Lublinie z dnia 16 grudnia 2003 r., sygn. akt I ACa 573/03; wyrok SA we Wrocławiu z dnia 12 marca 2014 r., sygn. akt I ACa 27/14), setonu (wyrok SA w Szczecinie z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. akt I ACa 660/15), odłamka drutu Kirschnera (wyrok SA w Białymstoku z dnia 30 czerwca 2016 r., sygn. akt I ACa 155/16), igły w worku osierdziowym (wyrok SA w Szczecinie z dnia 29 listopada 2012 r., sygn. akt I ACa 648/12) prowadnika w układzie żylnym (wyrok SA w Szczecinie z dnia 7 listopada 2012 r., sygn. akt I ACa 399/12), gazika (wyrok SA w Katowicach z dnia 30 października 2012 r., sygn. akt I ACa 650/12) – stanowi naruszenie wymogów należytej staranności, do której zobligowany jest lekarz, wykonujący operację.
  We wszystkich wyżej cytowanych wyrokach sądy orzekały odpowiedzialność podmiotu leczniczego i konieczność wypłaty pacjentowi rekompensaty, jednakże jej wysokość była określana na kanwie danego przypadku i zależała od wpływu na stan zdrowia i samopoczucie pacjenta pozostawienia konkretnego przedmiotu w jego ciele. Tytułem przykładu można wskazać, że za pozostawienie: drutu Kirschnera orzeczono 5000 złotych (wyrok SA w Białymstoku z dnia 30 czerwca 2016 r., sygn. akt I ACa 155/16), igły w worku osierdziowym 50.000 złotych (wyrok SA w Szczecinie z dnia 29 listopada 2012 r., sygn. akt I ACa 648/12); gazika po operacji stawu ramiennego 51.500 złotych (wyrok SA w Katowicach z dnia 30 października 2012 r., sygn. akt I ACa 650/12); za pozostawienie setonu w jamie brzusznej 70.000 złotych (wyrok SA w Szczecinie z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. akt I ACa 660/15); za pozostawienie chusty po operacji pomostowania naczyń wieńcowych, co doprowadziło do nasilenia niewydolności serca aż do 125.000 złotych (wyrok SO w Krakowie z dnia 10 czerwca 2016 r., sygn. akt I C 946/13).
  Podsumowując, nie ulega obecnie wątpliwości, że pozostawienie ciała obcego w ciele pacjenta jest postrzegana w orzecznictwie sądowym jako zawinione zaniedbanie, które uzasadnia odpowiedzialność cywilną podmiotu leczniczego. Niemniej rozmiar finansowej odpowiedzialności nie jest z reguły zbyt duży, ponieważ przeważnie cierpienia pacjenta mają charakter przejściowy i nie zagrażają jego życiu.


Radosław Tymiński

Komentarze

Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień przeglądarki oznacza akceptację polityki cookies i zastrzeżeń prawnych.