Dziś zapraszam Państwa do przyjrzenia się ważnym dla anestezjologów orzeczeniom sądowym, które wybrałem kierując się istotnością problemu, rozstrzyganego w danej sprawie. Myślę, że orzeczenia ta mogą przeczytać także inni lekarze niż tylko anestezjolodzy z uwagi na to, iż niektóre z nich dotyczą zagadnień ważnych niezależnie od specjalizacji.

To pytanie, które coraz częściej pojawia się w różnego rodzaju dyskusjach. Jest to oczywiście związane z tym, że wielu pacjentów chciałby mieć pewność, iż określony lekarz będzie się nimi zajmował. Nie dziwi więc, że w jednej ze spraw sądowych pojawiła się taka kwestia i rozstrzygał ją sąd.

Dzięki Państwa głosom zorientowałem się, że mam znaczne opóźnienie w publikowaniu informacji o ważnych dla lekarzy orzeczeniach sądowych, ponieważ nie zamieściłem takiego wpisu odnośnie do orzeczeń z 2021 i 2022 roku. Już nadrabiam tę zaległość.

Po publikacji o tego wpisu (tutaj) napłynęło do mnie wiele e-maili, pytań i wątpliwości. Bardzo często lekarze nie dowierzali, że w praktyce dochodzi do sytuacji, w której brak skontrolowania wyniku zleconego pacjentowi badania powoduje problemy prawne. W związku z tym na Państwa prośbę przedstawiam kilka spraw sądowych, które dotyczyły dokładnie tego problemu.

Na prośbę kilku zabiegowców, którzy zwracali się do mnie z pytaniami o rozszerzenie zakresu zabiegu operacyjnego (o czym pisałem tutaj), wracam do tematu, przedstawiając ważne orzeczenia sądowe w tej sprawie. Przypomnę, że odnoszą się one wszystkie do art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (dalej: u.z.l.), zgodnie z którym: „Jeżeli w trakcie wykonywania zabiegu operacyjnego albo stosowania metody leczniczej lub diagnostycznej wystąpią okoliczności, których nieuwzględnienie groziłoby pacjentowi niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkim uszkodzeniem ciała lub ciężkim rozstrojem zdrowia, a nie ma możliwości niezwłocznie uzyskać zgody pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego, lekarz ma prawo, bez uzyskania tej zgody, zmienić zakres zabiegu bądź metody leczenia lub diagnostyki w sposób umożliwiający uwzględnienie tych okoliczności. W takim przypadku lekarz ma obowiązek, o ile jest to możliwe, zasięgnąć opinii drugiego lekarza, w miarę możliwości tej samej specjalności”.

  Wiele osób prosiło mnie o wypowiedź w kwestii tego, czy lekarze w trakcie specjalizacji mają sprawy sądowe oraz jakie są to sprawy. Ponieważ kwestie orzecznictwa (a więc praktyki prawniczej) uważam za niezwykle ważne (na temat precedensowych dla lekarzy orzeczeń sądowych z 2020 r. patrz: tutaj), dziś przedstawię trzy wybrane sprawy sądowe, które mieli rezydenci i postaram się wyciągnąć z nich kilka wniosków.

Tematyka orzeczeń sądowych często powraca na mój blog (patrz tutaj, tutaj i tutaj), ponieważ jest coraz więcej spraw sądowych o błędy medyczne. Powoduje to, że coraz więcej zagadnień i problemów, które występują w praktyce, zostaje rozwiązanych w orzecznictwie sądowym. Z tego powodu przygotowałem kolejną porcję ważnych orzeczeń sądowych. Dziś właściwe te najświeższe, bo z 2020 r.

Wielokrotnie na swoim blogu umieszczałem informacje o ważnych dla lekarzy orzeczeniach sądowych (tutaj, tutaj). Często też dokonywałem przeglądów orzeczeń z zakresie istotnych dla lekarzy kwestii np. dokumentacji medycznej (tutaj) czy powikłań pozabiegowych (tutaj). Dziś przybliżę Państwu zapadłe w 2019 r. orzeczenia sądowe, które znacząco powinny wpłynąć na praktykę wykonywania zawodu lekarza.

Skończył się niedawno rok 2019, a ja odkryłem, że nie pisałem o ważnych dla lekarzy orzeczeniach w roku 2018, który obfitował w rozstrzygnięcia sądowe istotne dla wykonywania zawodu lekarza. Orzeczenia te w sposób znaczący wpływają na praktykę wykonywania zawodu lekarza, więc warto je przybliżyć. O innych ważnych orzeczeniach informowałem tutaj i tutaj.

Jakiś czas temu (patrz: tutaj) informowałem, że Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów w dniu 27 marca 2018 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 60/17, podjął uchwałę wskazującą na możliwość przyznania zadośćuczynienie za krzywdę osobom najbliższym poszkodowanego pacjenta, który na skutek czynu niedozwolonego (zawinionego błędy medycznego) doznał ciężkiego i trwałego uszczerbku na zdrowiu. Uchwała ta miała niezwykle istotne znaczenie dla lekarzy i ukształtowała pewną linię orzeczniczą. Wczoraj Sąd Najwyższy wydał orzeczenie, krańcowo odmienne od tej uchwały.

W wielu sprawach dotyczących odpowiedzialności prawnej lekarzy przewija się temat powikłań pozabiegowych, stąd kwestie związane z powikłaniami wielokrotnie były przedmiotem wypowiedzi wielu sądów. Dla każdego praktykującego zabiegowca znajomość wniosków, płynących z orzecznictwa sądowego, ma kluczowe znaczenie, ponieważ może znacząco obniżyć ryzyko wejścia w spór prawny z pacjentem. Z tego względu warto przybliżyć najważniejsze tezy orzeczeń sądowych, które można obecnie uznać za obowiązujące w tym obszarze.

  Na prośbę użytkowników strony wracam do przedstawiania wykładni sądowej podstawowych obowiązków lekarskich. Po przedstawieniu wykładni pojęcia należytej staranności (tutaj), uzyskiwania zgody pacjenta (tutaj), informowania pacjenta (tutaj) i tajemnicy lekarskiej (tutaj) czas na prezentację sądowego rozumienia obowiązku działania lekarza zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Obowiązek ten wynika z ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (art. 4) i z ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (art. 6 ust. 1). Poniżej kilka orzeczeń sądowych, w których sądy dokonywały wykładni tego obowiązku lekarza.

Warto na początku nowego przejrzeć ważne dla lekarzy orzeczenia sądowe, które zostały wydane w poprzednim roku. Miniony rok obfitował w orzeczenia, które w znaczący sposób odcisną piętno na praktyce lekarskiej w kolejnych latach. W tym roku kilka ważnych orzeczeń wydał Naczelny Sąd Administracyjny, stąd w tym przeglądzie skupię się na orzeczeniach tego sądu. Kolejny przegląd będzie dotyczył orzeczeń sądów powszechnych i Sądu Najwyższego. Poniżej orzeczenia, z którym trzeba się zapoznać i rozważyć wnioski z nich płynące.

Post dotyczący sytuacji, w których lekarze wygrywają sprawy sądowe (patrz: tutaj), spotkał się z bardzo dobrym przyjęciem Użytkowników mojej strony. Dziś w odpowiedzi na powtarzające się prośby czytelników publikuję kolejne orzeczenia, w których roszczenia pacjentów, nawet pomimo stwierdzenia pewnych niedopatrzeń po stronie lekarzy, zostały oddalone. Analiza i znajomość tych orzeczeń jest niezwykle istotna, ponieważ pozwala nie tylko na lepsze prowadzenie dokumentacji medycznej, lecz również wskazuje jeden z możliwych kierunków argumentacji w różnego rodzaju sprawach o błąd medyczny.

  Tak, jak obiecywałem (patrz: tutaj), przedstawiam przegląd ważnych dla lekarzy orzeczeń sądowych, które zostały wydane w 2017 r. Orzeczenia, choć były wydawane na kanwie konkretnych wydarzeń, to formułują pewne ogólne spostrzeżenia, które lekarze powinni w swojej praktyce uwzględniać. Za szczególnie istotne uważam poniższe trzy orzeczenia.

   Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów w dniu 27 marca w sprawie o sygn. akt III CZP 60/17, podjął uchwałę o następującej treści: „Sąd może przyznać zadośćuczynienie za krzywdę osobom najbliższym poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego uszczerbku na zdrowiu”. Uchwała ta ma niezwykle istotne znaczenie dla lekarzy, dlatego warto ją przybliżyć i wskazać na jej skutki dla praktyki.

Tradycją już się stało, że co jakiś czas sporządzam subiektywne zestawienie ważnych dla lekarzy orzeczeń sądowych, które zapadły w ostatnim czasie (zob. np. tutaj i tutaj). Minione dwa lata obfitowały w orzeczenia, które z różnych powodów można uznać za istotne dla praktyki wykonywania zawodu lekarza. Z tego powodu przedstawiam poniżej listę 3 orzeczeń z 2016 r., które są w moim przekonaniu warte szczególnej analizy i refleksji. Listę ważnych orzeczeń z 2017 r. przedstawię w jednym z kolejnych wpisów.

Na prośbę czytelników mojej strony wracam do działu ważne orzeczenia sądowe. Tym razem chciałbym przedstawić kilka ważnych orzeczeń, które zapadło ostatnio w temacie zgoda pacjenta. Temat ten, pomimo upływu lat, jest ciągle aktualny, a jak pokazuje orzecznictwo – nadal występują liczne kontrowersje. Wszystkich zainteresowanych podstawowymi orzeczeniami dotyczącymi zgody pacjenta odsyłam do wpisu Ważne orzeczenia dla lekarzy (tutaj).

  Orzecznictwo sądowe pokazuje, jak w praktyce sądowej są rozumiane niektóre pojęcia ustawowe, określające obowiązki lekarskie. Jednym z takich kluczowych pojęć jest „należyta staranność” lekarska. W ostatnim czasie wydano kilka niezwykle ważnych orzeczeń, dotyczących rozumienia „należytej staranności”. Poniżej subiektywny wybór ważnych orzeczeń sądowych, dotyczących tego zagadnienia.

W ostatnim czasie ukazało się kilka orzeczeń sądowych, dotyczących informacji lekarskiej, które warto przybliżyć, ponieważ precyzują obowiązki lekarskie związane z informowaniem pacjenta.