O dwóch nieznanych obowiązkach lekarzy związanych z badaniami eksponującymi na promieniowanie jonizujące
Odpowiedzialność dodaj komentarz
W zasadzie tytuł tego wpisu powinien brzmieć o dwóch powszechnie nieznanych obowiązkach lekarzy związanych z badaniami eksponującymi na promieniowanie jonizujące w ramach medycznych procedur radiologicznych. Jednakże był on trochę za długi. Niemniej nie odbiegając od istoty tematu dziś, na początku nowego roku, chciałbym zająć się problemem, który dość często znika z oczu wielu lekarza, a w sprawach z zakresu odpowiedzialności prawnej lekarzy ma istotne znaczenie – o obowiązkach związanych z badaniami radiologicznymi.
Każdy lekarz wie, że przed narażeniem pacjenta na ekspozycję na promieniowanie jonizujące konieczne jest uzyskania od kobiety poddawanej ekspozycji medycznej informacji, czy jest ona w ciąży lub czy karmi piersią, chyba że nie jest to istotne z punktu widzenia zastosowanej medycznej procedury radiologicznej (art. 33e ust. 2 ustawy – Prawo atomowe). Stąd dość powszechnie we wszelkiego rodzaju pracowniach roentgenowskich czy pracowniach tomografii komputerowej można spotkać karteczki z informacjami typu: jeżeli jesteś w ciąży lub możesz być, to poinformuj lekarza przed rozpoczęciem badania.
Niemniej niewiele osób zdaje sobie sprawę, że w art. 33h ust. 2 ustawy – Prawo atomowe lekarza kierującego na badanie z wykorzystaniem promieniowania jonizującego i lekarza wykonującego to badanie uczyniono odpowiedzialnymi za „kliniczną ocenę wyniku badania diagnostycznego, zabiegu lub efektu terapeutycznego oraz przekazywanie informacji lub dokumentacji radiologicznej innym lekarzom zaangażowanym w proces badania diagnostycznego, zabiegu lub leczenia”. Przepis ten ma ogromne znaczenie w praktyce, ponieważ wynikają z niego dwa istotne obowiązki.
Po pierwsze, podstawowym obowiązkiem tak lekarza zlecającego badanie z wykorzystaniem promieniowania jonizującego, jak i wykonującego takie badanie jest kliniczna ocena wyniku tego badania. Innymi słowy, każdy z tych lekarzy z osobna ma się upewnić, że wynik badania koreluje ze stanem klinicznym pacjenta.
Po drugie, jeżeli lekarz zleci pewne badanie z wykorzystaniem promieniowania jonizującego, to jego obowiązkiem jest przekazywanie informacji lub dokumentacji radiologicznej innym lekarzom zaangażowanym w proces badania diagnostycznego, zabiegu lub leczenia. Przykładowo zatem, jeżeli lekarz na SOR zleca badanie RTG klatki piersiowej, to on musi poinformować o tym lekarza z oddziału (jeżeli pacjent zostanie przyjęty na oddział) lub przekazać mu zdjęcie RTG klatki piersiowej. Tak samo lekarz wykonujący to badanie i opisujący je są zobowiązani prawnie do przekazania informacji lub wyniku badania i opisu lekarzowi zlecającemu.
Podsumowując, w przypadku pacjentów, którzy mieli wykonywane badania z użyciem promieniowania jonizującego, to przede wszystkim lekarz zlecający te badania ma obowiązek informowania o tych badaniach lub przekazywania ich wyników, kierując pacjenta na konsultacje do określonego specjalisty, przekazując na inny oddział czy wypisując pacjenta do innego szpitala.
Radosław Tymiński