Czy w czasie zwolnienia chorobowego można uczestniczyć w kursach szkoleniowych?

  Ostatnio trafiło do mnie ciekawe pytanie młodej lekarki. Skarżyła się ona na to, że jej przełożony wypomniał jej publicznie to, iż w trakcie zwolnienia lekarskiego z powodu choroby uczestniczyła w kursie specjalizacyjnym on-line. Zdaniem przełożonego świadczyło to o naruszeniu warunków zwolnienia i bezprawnym pobieraniu zasiłku chorobowego. Sprawa nie wygląda jednak tak, jak przedstawia to ów przełożony.

  Przede wszystkim należy zacząć od tego, że w rozumieniu przepisów zwolnienie lekarskie to orzeczenie o przejściowej niezdolności do pracy z powodu choroby. Na podstawie tego zwolnienia przysługuje osobie ubezpieczonej zasiłek chorobowy (zob. art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, dalej: u.ś.p.). Pojęcie „niezdolności do pracy” na gruncie omawianej ustawy rozumiane jest jako okoliczność przejściowa, która uniemożliwia wykonywanie określonej pracy, a nie jako utrata zdolności do wszelkiej aktywności. Niezdolność do pracy z powodu choroby stwierdza lekarz upoważniony przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do wystawiania zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego albo o konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny (zob. art. 54 ust. 1 u.ś.p.).

  Zgodnie z przepisami, osoba ubezpieczona traci prawo do zasiłku w sytuacji, gdy w czasie zwolnienia lekarskiego: (1) wykonuje pracę zarobkową lub (2) wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia (art. 17 ust. 1 u.ś.p.). Jak wynika z przepisów, przesłane do mnie pytanie dotyczy de facto przesłanki drugiej i sprowadza się do tego, czy uczestnictwo w kursie (on-line lub stacjonarnym) w czasie zwolnienia lekarskiego jest wykorzystaniem zwolnienia w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia (bo na pewno nie jest wykonywaniem pracy zarobkowej). Innymi słowy, czy można uznać uczestnictwo w kursie za zachowanie utrudniające proces leczenia i rekonwalescencję.

  Odpowiadając na powyższe pytanie, należy stwierdzić, że uczestnictwo w kursach czy w szkoleniach zawodowych on-line (w przypadku lekarzy w ramach tzw. ustawicznego rozwoju zawodowego) na pewno nie stanowi wykorzystania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Wynika to przede wszystkim z tego, że uczestnictwo w takich zajęciach nie utrudnia procesu leczenia i rekonwalescencji. W przypadku uczestnictwa w kursach stacjonarnych sprawa jest nieco bardziej skomplikowana. Generalnie można przyjąć, że uczestnictwo w tych kursach nie stanowi wykorzystania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem w sytuacji, gdy uczestnik zajęć jest biernym słuchaczem, a charakter zajęć nie utrudnia procesu leczenia i rekonwalescencji (por. np. wyrok SR we Wrocławiu z 10 stycznia 2017 r., sygn. akt IV U 489/16).

Radosław Tymiński