Czy można odmówić wypisania ze szpitala dziecka, które wymaga dalszego leczenia, a rodzice chcą je zabrać?

  Ostatnio otrzymałem od jednej z lekarek dramatyczny list, w którym pisała, że rodzice chcą zabrać sześciomiesięczne dziecko z atypowym zapaleniem płuc do domu. Użytkowniczka mojej strony pisze, że stan dziecka jest stabilny, ale poważny i wymaga ciągłego monitorowania. Wskazała też, że tłumaczyła rodzicom niebezpieczeństwa związane z zakończeniem leczenia szpitalnego, ale oni i tak żądają wypisu, grożąc jej sądem i prokuraturą, jeżeli nie spełni ich prośby. Lekarka napisała, że: „boję się sądu i prokuratury, ale sumienie mi nie pozwala wypisać tego dziecka. Co mam robić? Czy w ogóle można coś zrobić?”. Postaram się odpowiedzieć na te pytania.
  Przede wszystkim należy zacząć od tego, że postępowanie w sytuacji wypisania dziecka ze szpitala przed zakończeniem leczenia zostało uregulowane prawnie. Zgodnie przepisami ustawy o działalności leczniczej, rodzice (przedstawiciele ustawowi) mają prawo wypisać dziecko ze szpitala przed zakończeniem leczenia (z art. 29 ust. 1 pkt 2). Jednakże w sytuacji, gdy stan zdrowia dziecka wymaga dalszego udzielania świadczeń zdrowotnych, lekarz może odmówić wypisania do czasu wydania w tej sprawie orzeczenia przez właściwy ze względu na miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych sąd opiekuńczy (art. 29 ust. 2). Tym samym lekarz nie ma obowiązku prawnego wypisania dziecka w sytuacji, gdy zagraża to jego życiu lub zdrowiu. Uważam więc, że w opisanej sytuacji straszenie lekarza prokuraturą czy sądem jest nieuprawnione.
  Należy jednak zwrócić uwagę, że odmowa wypisania dziecka na żądanie rodziców ma uzasadnienie tylko wtedy, gdy stan dziecka wymaga dalszego leczenia a sprawa została zgłoszona do sądu opiekuńczego. W opisanej sytuacji Pani Doktor powinna więc niezwłocznie zawiadomić właściwy sąd opiekuńczy o sytuacji i czekać na jego orzeczenie (art. 29 ust. 3). Należy podkreślić, że sąd opiekuńczy może zobowiązać lekarza do uwzględnienia woli rodziców albo może zobowiązać rodziców do pozostawienia dziecka w szpitalu do czasu zakończenia leczenia, może też pozbawić ich władzy rodzicielskiej nad dzieckiem.
  W sytuacji, gdy zdaniem lekarza nie ma możliwości bezpiecznego wypisania dziecka na żądanie rodziców, uważam, że lekarz powinien podjąć następujące działania w prezentowanej kolejności:
1) porozmawiać z rodzicami o konsekwencjach przedwczesnego zakończenia leczenia, w tym o konieczności zawiadomienia sądu opiekuńczego, gdy będą nadal obstawać przy swojej decyzji;
2) sporządzić obszerną notatkę z takiej rozmowy w dokumentacji medycznej, wskazując w niej zagrożenia dla dziecka;
3) przekazać kopię notatki rodzicom w obecności świadka – innego lekarza;
4) w przypadku, gdy rodzice nadal żądają wypisania dziecka, odmówić im pisemnie, informując o wystąpieniu do sądu o określenie postępowania w tej sprawie;
5) wystąpić do sadu opiekuńczego, opisując stan zdrowia dziecka i możliwe konsekwencje jego przedwczesnego wypisania oraz załączając kopię notatki z rozmowy z rodzicami;
6) do czasu wydania rozstrzygnięcia przez sąd nie wypisywać dziecka;
7) po orzeczeniu sądowym postąpić tak, jak nakazał sąd.

Radosław Tymiński