Czy lekarz na żądanie rodziców ma obowiązek wystawić zaświadczenie o przeciwskazaniu do szczepienia, gdy ich nie ma?

  Ostatnio jedna z lekarek rodzinnych przesłała do mnie takie pytanie: „W mojej praktyce zdarza się że rodzice nie szczepią dziecka (i jest to ich decyzja) a następnie podczas wizyty próbują wymusić na mnie wystawienie zaświadczenia, że stwierdzam przeciwwskazania do szczepień (których oczywiście nie stwierdzam). Czy wystawiać takie zaświadczenie?”. Odpowiedź najkrótsza jest oczywista, nie. Ale warto zająć się trochę tym tematem, ponieważ kryje się w nim kilka istotnych wątków.
  Po pierwsze, należy zwrócić uwagę, że odmowa wykonania szczepienia, a potem oczekiwanie od lekarza, żeby wystawił zaświadczenie o przeciwwskazaniach do szczepienia jest próbą przerzucenia na lekarza odpowiedzialności za decyzje rodziców. Nie wolno więc się na to zgadzać, ponieważ ewentualne konsekwencje powinny ponieść te osoby, które faktycznie podjęły tę decyzję.
  Po drugie, zaświadczenie lekarskie jest orzeczeniem o stanie zdrowia, które powinno być zgodne z rzeczywistością i oparte na wykonanych badaniach. Warto o tym pamiętać, ponieważ wystawienie zaświadczenia niezgodnego z rzeczywistością może być uznane za przestępstwo z art. 271 Kodeksu karnego („Funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5). Nie bowiem ulega wątpliwości, że zaświadczenie o przeciwwskazaniu do szczepienia ma znaczenie prawne, ponieważ uchyla ustawowy obowiązek poddania się szczepieniu.
  Po trzecie, w przypadku stwierdzenia przez lekarza w trakcie badania kwalifikacyjnego, że istnieją podstawy do długotrwałego odroczenia obowiązkowego szczepienia ochronnego, lekarz ten ma obowiązek prawny skierować osobę objętą obowiązkiem szczepienia ochronnego do konsultacji specjalistycznej (art. 17 ust. 5 z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi). Oznacza to, że lekarz odpowiedzialny za szczepienia nie może dowolnie odroczyć szczepienia, tylko musi odroczyć czasowo albo uzyskać konsultację specjalistyczną, potwierdzającą trwałą (długą) dyskwalifikację z określonego szczepienia.  
  Podsumowując, odpowiednio poinformowany rodzic ma prawo nie wyrażać zgody na szczepienia, musi jednakże liczyć się z konsekwencjami tego postępowania. Nie wolno wszakże lekarzowi wydawać mu zaświadczenia o istnieniu przeciwwskazań do szczepienia, gdy ich nie ma.

Radosław Tymiński