Co stanowi naruszenie zbiorowych praw pacjentów?

  Ostatnio jeden z lekarzy, prowadzących podmiot leczniczy wysłał do mnie pytanie, które praktyki stanowią naruszenie zbiorowych praw pacjentów. Pytanie to jest niezwykle ważne, ponieważ zgodnie z przepisami prawa Rzecznik Praw Pacjenta (dalej: RPP) może wydać decyzję o uznaniu określonej praktyki za naruszającą zbiorowe prawa pacjentów i nakazać jej zaniechanie. Co istotne, RPP nakłada na podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych karę pieniężną do wysokości 500 000 złotych w przypadku niepodjęcia działań określonych w ww. decyzji w terminie w niej wskazanym.
  Po przeanalizowaniu decyzji podjętych przez RPP w ww. sprawie można stwierdzić, że w odniesieniu do podmiotów leczniczych, udzielających ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych, za praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów uznano m.in.:
    brak udostępniania dokumentacji medycznej pacjenta na jego wniosek;
    udostępnianie dokumentacji medycznej pacjentowi wyłącznie na podstawie pisemnego wniosku;
    zobowiązywanie pacjentów do podania celu któremu ma służyć wnioskowana dokumentacja medyczna;
    udostępnianie dokumentacji medycznej osobom do niej nieupoważnionym;
    wprowadzenie wymogu przedstawienia upoważnienia do odbioru dokumentacji medycznej, poświadczonego notarialnie lub podpisanego przez osobę upoważniającą w obecności upoważnionego pracownika przychodni;
    udostępnianie dokumentacji medycznej pacjentowi za okazaniem dowodu osobistego;
    udostępnianie dokumentacji medycznej rodzicom małoletnich pacjentów za okazaniem metryki urodzenia dziecka;
    pobieranie opłat za wystawienie skierowania do szpitala na leczenie odwykowe lub psychiatryczne;
    pobieranie wyższych niż maksymalne opłaty za sporządzenie kopii, wyciągu lub odpisu na elektronicznym nośniku danych;
    udzielanie świadczeń zdrowotnych w pomieszczeniach, w których zamontowany jest monitoring;
    brak zapewnienia rejestracji pacjentów za pośrednictwem telefonu;
    wydawanie wyników badań laboratoryjnych tylko podczas wizyty u lekarza;
    nieudostępnienie informacji o prawie pacjenta do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych w formie pisemnej, w wyniku braku jej umieszczenia w lokalu podmiotu leczniczego, w miejscu ogólnodostępnym.
Całość informacji RPP o decyzjach w sprawie uznania danej praktyki za naruszającej zbiorowe prawa pacjentów dostępna jest tutaj.
  Podsumowując, warto pamiętać o powyższych rozstrzygnięciach, ponieważ organizacja pracy każdego podmiotu leczniczego podlega w zakresie odnoszącym się do praw pacjenta kontroli RPP a każdy pacjent ma prawo wnosić o wydanie decyzji w sprawie praktyki naruszającej zbiorowe prawa pacjentów.

Radosław Tymiński