Co musi być w każdej zgodzie na zabieg związany z podwyższonym ryzykiem?
Case study
dodaj komentarz
Bardzo często lekarze i szpitale dysponują zgodami na zabiegi medyczne, w których używa się sformułowania „pacjenta poinformowano o możliwych skutkach zabiegu”. Takie ujęcie informacji o ryzyku zabiegu jest nieprawidłowe i prowadzi do zakwestionowania ważności zgody i w konsekwencji do wniosku o bezprawnym wykonaniu operacji.
W jednej ze spraw, która dotyczyła wykonania kolonoskopii w znieczuleniu ogólnym w celu wykluczenia raka jelita, pacjentka podpisała „Zgodę na wykonanie badania/zabiegu kolonoskopii wraz z biopsją”, w której napisano, że „poinformowano mnie o możliwych zagrożeniach i powikłaniach”. Po zabiegu rozpoznano u pacjentki wstrząs krwotoczny, będący wynikiem urazowego uszkodzenia śledziony. Pacjentka przeżyła, jednakże pozwała szpital o wykonanie jej zabiegu kolonoskopii bez udzielenia wymaganej prawem informacji o ryzyku zabiegu. Sąd przyznał pacjentce ponad 50.000 złotych odszkodowania, argumentując, że pacjentka: „nie została pouczona o potencjalnych skutkach zabiegu w postaci możliwych powikłań. W tym względzie zauważyć przede wszystkim należy, że w podpisanym przez powódkę dokumencie obejmującym jej zgodę na zabieg widnieje jedynie ogólnikowa informacja, że pouczono ją o «możliwych zagrożeniach i powikłaniach», bez wskazania jakich konkretnie wiadomości to pouczenie miało dotyczyć i kto ich powódce udzielił” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt I ACa 856/14).
Komentując to rozstrzygnięcie sądu, należy podkreślić, że informacja o skutkach i ryzyku zabiegu musi być bardzo konkretna i nie może ograniczać się jedynie do stwierdzenia, iż takiego pouczenia dokonano. Zgodnie z orzecznictwem sądowym, prawidłowa informacja o skutkach i ryzyku zabiegu musi wymieniać zarówno typowe, jako najgroźniejsze powikłania wraz z określeniem prawdopodobieństwa wystąpienia jednych i drugich. Całe uzasadnienie jest dostępne tutaj: http://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/151500000000503_I_ACa_000856_2014_Uz_2015-01-15_002.
Radosław Tymiński