Co ma zrobić lekarz, gdy stwierdzi u pacjenta przeciwwskazania do kierowania pojazdem?

  Ostatnio otrzymałem kilka pytań od lekarzy (kardiologów, onkologów), dotyczących tego, jak mają się zachować, gdy stwierdzają u pacjenta przeciwwskazania do kierowania pojazdami. Jedna z użytkowniczek strony pyta: „Mam pacjentów którzy, pomimo leczenia oraz czynnej choroby nowotworowej, nadal pracują jako kierowcy – i tu pytanie o moją odpowiedzialność jako lekarza – bo, że powinnam informować ich o zagrożeniu, to jest zrozumiałe ale czy moje ingerencja w takich wypadkach powinna iść dalej – np. zawiadomienie pracodawcy o tym, że pacjent nie powinien być kierowcą np. autobusu?”. Problem z ujawnieniem informacji o pacjencie jest oczywisty – lekarze są związani tajemnicą lekarską i nie wiedzą, czy stwierdzenie przez nich przeciwwskazań do kierowania pojazdami uprawnia ich do poinformowania osób trzecich o stanie zdrowia pacjenta.
  Punktem wyjścia do dalszych rozważań musi być stwierdzenie, że tajemnica lekarska nie ma charakteru bezwzględnego. Oznacza to, że istnieją sytuacje, w których lekarz może ujawnić informacje objęte tajemnicą lekarską. Jedną z takich sytuacji wskazuje art. 40 ust. 2 pkt 3 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, zgodnie z którym lekarz nie ma obowiązku przestrzegania tajemnicy zawodowej, gdy: „zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób”. Z przepisu tego jednoznacznie wynika, że lekarz może ujawnić informację objętą tajemnicą zawodową, jeżeli stwierdzi, że jej zachowanie może stanowić niebezpieczeństwo dla zdrowia lub życia innych osób. Moim zdaniem, sytuacja, w której lekarz podczas badania stwierdza przeciwwskazania do prowadzenia pojazdów przez danego pacjenta, uprawnia go do ujawnienia tajemnicy zawodowej.
  Informując o istnieniu przeciwwskazań u danego pacjenta do prowadzenia pojazdów należy pamiętać, że:
  1) trzeba poinformować pacjenta o przeciwwskazaniach do prowadzenia pojazdów mechanicznych i odnotować to w dokumentacji medycznej, najlepiej wskazując przyczynę uzasadniającą przeciwwskazanie do prowadzenia pojazdów;
  2) ujawnienie tajemnicy zawodowej powinno nastąpić tylko w niezbędnym zakresie. Oznacza to, że lekarz nie może podać wszystkich informacji o pacjencie, a tylko te, które są w danej sytuacji niezbędne. W przypadku kierowców będzie to zatem informacja, która będzie skutkowała powstaniem „uzasadnionych zastrzeżeń co do stanu zdrowia” danego kierowcy. Tym samym informacja taka musi z dużą dozą prawdopodobieństwa wskazywać, że w stosunku do kierującego mogą występować przeciwwskazania zdrowotne co do jego dalszego udziału w ruchu drogowym;
  3) informację o istnieniu przeciwwskazań do kierowania pojazdem trzeba skierować do starosty, który jako jedyny jest uprawniony do skierowania kierowcy na badania lekarskie mające na celu ustalenie jego zdolności do prowadzenia pojazdów (art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o kierujących pojazdami). Oznacza to, że lekarz nie powinien kierować takiej informacji do innego podmiotu.

Radosław Tymiński