4 pytania o obowiązki lekarzy i pacjentów związane z COVID-19

W odpowiedzi na liczne prośby lekarzy rodzinnych dotyczące obowiązków prawnych lekarzy i pacjentów związanych z postępowaniem w dobie epidemii SARS-CoV-2 przedstawiam odpowiedzi na cztery najczęściej pojawiające się pytania. Odpowiedzi na inne pytania są dostępne tutaj: http://prawalekarzy.pl/artykuly-covid19.

1. Kiedy pacjenci, u których stwierdzono zakażenie wywołane wirusem SARS-CoV-2, podlegają obowiązkowej hospitalizacji?
Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego (dalej: r.h.i.), pacjenci, u których stwierdzono zakażenie wywołane wirusem SARS-CoV-2 lub zachorowanie na chorobę wywołaną wirusem SARS-CoV-2 lub podejrzenie zakażenia lub zachorowania (dalej: pacjent z COVID-19), podlegają obowiązkowej hospitalizacji, chyba że lekarz zastosował wobec nich izolację lub izolację w warunkach domowych. Oznacza to, że nie ma ścisłych kryteriów prawnych, w których pacjenta z COVID-19 należy skierować do szpitala – decyzję w tym zakresie podejmuje lekarz.

2. Czy pacjenta z COVID-19 należy odesłać transportem sanitarnym do miejsca izolacji lub do szpitala?
W świetle § 3 ust. 1 pkt 4 r.i.h. wybór środka transportu zależy od stanu klinicznego pacjenta. W przypadku pacjenta, który nie jest w stanie samodzielnie się przemieszczać, lub którego stan zdrowia to uzasadnia lekarz ma obowiązek zlecić transport sanitarny do wskazanego szpitala albo miejsca izolacji albo izolacji w warunkach domowych. Z kolei w przypadku innych pacjentów lekarz ma obowiązek jedynie przekazać pacjentowi informację o konieczności nieprzemieszczania się środkami publicznego transportu zbiorowego.

3. Kiedy można zwolnić pacjenta z izolacji w warunkach domowych?
    Sposób zakończenia izolacji w warunkach domowych zależy od stanu klinicznego pacjenta oraz innych okoliczności. Zasadniczo można przyjąć, że w przypadku: (a) pacjenta z objawami klinicznymi zakończenie izolacji w warunkach domowych następuje po 3 dniach bez gorączki oraz bez objawów infekcji ze strony układu oddechowego, ale nie wcześniej niż po 13 dniach od dnia wystąpienia objawów; (b) pacjenta bez objawów klinicznych po 10 dniach od daty uzyskania pierwszego dodatniego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2; (c) osób wykonujących zawód medyczny lub sprawujących opiekę nad osobami przebywającymi w domach pomocy społecznej (a także w innych przypadkach uzasadnionych klinicznie) zakończenie izolacji w warunkach domowych pacjenta, w przypadku którego uzyskano dodatni wynik testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2, następuje po uzyskaniu dwukrotnie ujemnego wyniku tego testu z próbek pobranych w odstępach co najmniej 24-godzinnych, niezależnie od liczby dni, które upłynęły od ostatniego dodatniego wyniku diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 i od rodzaju objawów klinicznych.

4. Czy pacjenci w przychodni mają obowiązek zakrywać usta i nos?
W § 27 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii nałożono obowiązek zakrywania ust i nosa przy pomocy odzieży lub jej części, maski, maseczki, przyłbicy albo kasku ochronnego. Z przepisu tego wynika, że zakrywanie ust i nosa jest obowiązkowe m.in. w zakładach pracy oraz w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby opieki zdrowotnej. Z powyższego wynika więc, że pacjenci w podmiotach leczniczych mają obowiązek zakrywania nosa i ust.

Radosław Tymiński