08.06.2015

Kiedy można rozszerzyć zakres zabiegu, bez uzyskiwania nowej zgody pacjenta?

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Broniąc lekarzy w sprawach sądowych, ciągle przekonuję się, że w specjalizacjach zabiegowych dużym problemem nadal pozostają zagadnienia związane ze zgodą pacjenta. W szczególności wątpliwości budzi kwesta rozszerzenia zakresu zgody na zabieg operacyjny. W związku z tym warto przypomnieć, kiedy zgodnie z przepisami prawa lekarz w niektórych sytuacjach może rozszerzyć zakres zabiegu operacyjnego, bez konieczności uzyskiwania nowej zgody od pacjenta.

czytaj dalej »

14.05.2015

O obowiązku zgłoszenia choroby zakaźnej

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Ostatnio otrzymałem e-maila z prośbą o przybliżenie obowiązków lekarskich związanych ze zgłaszaniem podejrzenia lub rozpoznania choroby zakaźnej. Nadawca listu pytał m.in. o to, w jaki sposób należy to zgłaszać oraz jak szybko. Przed odpowiedzią na te pytania chciałbym jednak przybliżyć trochę sam obowiązek informowania właściwych organów o chorobach zakaźnych i zakażeniach.

czytaj dalej »

27.01.2015

Podpis pacjenta na zgodzie nie zawsze wystarczy

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Ostatnio otrzymałem kilka pytań od lekarzy, dotyczących tego, czy wystarczy wpisać dużą liczbę powikłań w zgodzie przed zabiegiem i uzyskać od pacjenta podpis, żeby być „krytym”. Odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna – nie. Przesłanki ważności zgody i przypadki, w których jest ona nieważna, omawiałem już w kilku artykułach (zob. np. ten), dzisiaj chciałbym zwrócić uwagę na ciekawy przypadek, który stał się podstawą do wydania w dniu 13 lutego 2013 r. wyroku przez Sąd Apelacyjny w Warszawie (sygn. akt VI ACa 1013/12). Przypadek ten wskazuje, że odebranie od pacjenta zgody jest nie tylko biurokratyczną formalnością, lecz bardzo ważnym elementem procesu diagnozowania lub leczenia.

czytaj dalej »

09.09.2014

Sytuacje wymagające z mocy prawa pisemnej zgody pacjenta

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Ostatnio otrzymałem pytanie, czy poza ogólną regulacją zawartą w art. 34 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty („Lekarz może wykonać zabieg operacyjny albo zastosować metodę leczenia lub diagnostyki stwarzającą podwyższone ryzyko dla pacjenta, po uzyskaniu jego pisemnej zgody”) istnieją konkretne zabiegi lub sytuacje, w których lekarz musi z mocy prawa uzyskać pisemną zgodę pacjenta.

czytaj dalej »

08.03.2014

Rozpoznanie choroby a obowiązki lekarza

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Ostatnio dostałem od jednego z użytkowników portalu ciekawe pytanie, a mianowicie, co powinno się znaleźć w dokumentacji medycznej w przypadku rozpoznania choroby, będącej przeciwwskazaniem do prowadzenia pojazdów (użytkownik podał przykład padaczki oraz zaburzeń rytmu serca). Z kolei inny użytkownik portalu zapytał, co robić w sytuacji, w której rozpoznaje się chorobę, powodującą istotny wpływ na styl życia pacjenta (cukrzyca, celiakia).

czytaj dalej »

01.03.2014

Nowy sposób na pozywanie zabiegowców – informacja o alternatywnych metodach leczenia

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

   Ostatnio zaobserwowałem, że prawnicy pacjentów znaleźni nowy sposób na pozywanie lekarzy-zabiegowców w sytuacjach, w których nie można stwierdzić, iż doszło do błędu w sztuce. Otóż w takiej sytuacji należy wykazać, że jakkolwiek zabieg był przeprowadzony dobrze, to jednak pacjent nie był świadomy, iż można wybrać inną – alternatywną metodę – diagnozowania lub leczenia.

czytaj dalej »

24.11.2013

Kiedy zgoda pisemna nie jest ważna?

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Problem ważności (skuteczności prawnej) zgody pisemnej jest jednym z najważniejszych zagadnień dotyczących praktyki wykonywania zawodu lekarza. Często bowiem lekarze żywią przekonanie, że wystarczającym warunkiem prawnej skuteczności zgody na zabieg operacyjny lub przeprowadzenie diagnozowania lub leczenia za pomocą metody stwarzającej podwyższone ryzyko dla pacjenta jest jej podpisanie przez pacjenta. Należy zdecydowanie stwierdzić, że tak nie jest. Trzeba bowiem pamiętać, że żeby zgoda pisemna była ważna to musi:

czytaj dalej »

24.11.2013

O czym należy poinformować pacjenta, niezgadzającego się na zabieg?

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Podstawą prawną obowiązku informowania o ryzyku, które jest związane z niepodjęciem określonego leczenia lub postępowania diagnostycznego, jest art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634 ze zm., dalej: u.z.l.), w którym mowa o „dających się przewidzieć następstwach” zaniechania „proponowanych lub możliwych metod diagnostycznych lub leczniczych”.

czytaj dalej »

24.11.2013

Kto może odebrać zgodę od pacjenta?

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

W praktyce często pojawiają się pytania, kto może odebrać zgodę od pacjenta na daną czynność medyczną. Przepisy odnoszące się do zgody, zawarte w art. 15-19 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 ze zm., dalej: u.p.p.) oraz w art. 32-35 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857 ze zm., dalej: u.z.l.), jednoznacznie wskazują, że zgodę może odebrać jedynie ta osoba, która udziela danego świadczenia zdrowotnego (zob. np. art. 32 ust. 1 u.z.l., który stanowi, że: „Lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, po wyrażeniu zgody przez pacjenta”).

czytaj dalej »

24.11.2013

Kim jest przedstawiciel ustawowy pacjenta?

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Przepisy ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 ze zm., dalej: u.p.p.) oraz ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857 ze zm., dalej: u.z.l.) w wielu miejscach posługują się pojęciem „przedstawiciela ustawowego” (zob. np. art. 31 ust. 2 u.z.l.; art. 32 ust. 2 u.z.l.; art. 9 ust. 2 u.p.p.), nie definiując tego pojęcia. Z tego względu w praktyce lekarze posługują się nim intuicyjnie i często pytają o jego precyzyjne znaczenie.

czytaj dalej »

24.11.2013

Jak udowodnić, że chory był informowany?

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Na wstępie należy zaznaczyć, że zgodnie z ogólnymi regułami polskiego prawa cywilnego ciężar udowodnienia danego faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne (art. 6 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Oznacza to, że w przypadku sporu co do wykonania obowiązku informacyjnego, to na lekarzu spoczywa obowiązek udowodnienia jego wykonania. Należy bowiem zauważyć, że to lekarz wywodzi z udzielenia informacji skutki prawne: po pierwsze, że zgoda pacjenta była prawnie skuteczna (zgoda jest prawnie skuteczna, gdy zostanie poprzedzona informacją); po drugie, że wykonał jeden ze swoich obowiązków.

czytaj dalej »

24.11.2013

Jak przepisy różnicują zakres informacji udzielanych różnym podmiotom?

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Zakres informacji o stanie zdrowia danego pacjenta udzielanych przez lekarza różnym osobom jest w przepisach wyraźnie zróżnicowany. Zasadniczo można wyróżnić dwie sytuacje: informowanie pacjenta i osób z nim związanych oraz informowanie innych osób i instytucji. Ta pierwsza sytuacja jest uregulowana w art. 31, a ta druga w art. 40 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634 ze zm., dalej: u.z.l.). W tym opracowaniu odnoszę się tylko do informacji udzielanych w trybie art. 31 u.z.l. W przepisie tym wskazano, że lekarz musi udzielić informacji:

czytaj dalej »

24.11.2013

Czy lekarz musi informować o działaniach niepożądanych przepisanych leków?

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Tak. Dla każdego lekarza jest oczywiste, że leki mają działania niepożądane, które są opisane w ulotce dołączonej do leku. Równocześnie lekarze mają świadomość istnienia efektu nocebo – jeżeli pacjent wie, że może wystąpić dane działanie niepożądane, to przeważnie ono u niego wystąpi. Z tych powodów najczęściej nie informują pacjentów o działaniach niepożądanych leków.

czytaj dalej »

24.11.2013

Czy zgody na zabieg może udzielić małżonek osoby nieprzytomnej?

category Zgoda i informowanie comments dodaj komentarz

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857 ze zm., dalej: u.z.l.), „Lekarz może wykonać zabieg operacyjny albo zastosować metodę leczenia lub diagnostyki stwarzającą podwyższone ryzyko dla pacjenta, po uzyskaniu jego pisemnej zgody” (zob. także art.18 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 ze zm.). Przepis ten jednoznacznie przesądza, że zgodę na zabieg może wyrazić jedynie pacjent, a więc osoba, która ma być danemu zabiegowi poddana.

czytaj dalej »

123

Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień przeglądarki oznacza akceptację polityki cookies i zastrzeżeń prawnych.