Ostatnio trafiło do mnie parę pytań dotyczących zgłaszania działań niepożądanych produktu leczniczego. Użytkownicy strony www.prawalekarza.pl pytają najczęściej o to, kiedy lekarz ma zgłosić działanie niepożądane.

ćPo tzw. sprawie chełmskiej (zgon nietrzeźwego pacjenta w szpitalu) dostałem kilka pytań związanych z pacjentami nietrzeźwymi. Najczęściej pytania te dotyczyły tego, czy pacjent nietrzeźwy może opuścić SOR.

Wczoraj tytułowe pytanie otrzymałem od jednego z użytkowników strony internetowej. Jest to problem bardzo ciekawy i warty uwagi z punktu widzenia prawnego. De facto bowiem odnosi się do następującego problemu prawnego: jak wykazać zrealizowanie obowiązku ustalenia przeciwwskazań do danego leczenia. Na wstępie należy zwrócić uwagę, że przepisy prawa wprost nie odpowiadają na to pytanie. Jednakże ich interpretacja pozwala na stwierdzenie, że u niektórych pacjentów należy wykonać EKG.

  Ostatnio jeden ze znajomych lekarzy zapytał, czy lekarz może leczyć środkami homeopatycznymi. Odnosząc się do tego zagadnienia, trzeba przypomnieć, że zgodnie z art. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: „Lekarz ma obowiązek wykonywać zawód, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością”.

Bardzo często spotykam się z pytaniami od lekarzy, co robić, gdy ubezpieczyciel zażąda od lekarza dokumentacji medycznej i wyjaśnień w związku z roszczeniem zgłoszonym przez pacjenta. Lekarze mają w tej materii wiele wątpliwości, gdyż z jednej strony obowiązuje ich tajemnica lekarska, z drugiej zaś ubezpieczyciele powołują się na art. 354 § 1 k.c., z którego wynika, że ubezpieczony lekarz powinien pomóc ubezpieczycielowi w rozpatrzeniu żądania pacjenta o wypłatę odszkodowania.

Ostatnio trafiło do mnie kilka pytań związanych z przemocą w rodzinie i procedurą niebieskiej karty. Najczęściej użytkownicy strony www.prawalekarza.pl pytają o to kiedy mają zawiadamiać odpowiednie służby.

Ostatnio jeden z użytkowników strony przysłał do mnie następujące, bardzo ciekawe, pytanie: „Czy jest to zgodne z prawem, że lekarz, który nie ma doktoratu, przy swoim biogramie na stronie internetowej pisze: «dr Adam X – lekarz, specjalista chorób wewnętrznych […]»?”. Uogólniając, można to pytanie sformułować następująco: czy lekarz może używać tytułu doktora nie mając obronionego doktoratu?

Ostatnio jeden z użytkowników strony zwrócił się do mnie z pytanie, czy każdy lekarz ma prawo stwierdzić, że ciążą zagraża życiu kobiety lub, że płód ma poważne wady rozwojowe. 

Coraz częściej lekarze mają do czynienia z pacjentami roszczeniowymi, którzy nie tylko uważają, że nie muszą słuchać personelu medycznego, lecz sądzą, że to personel medyczny powinien słuchać ich. Często nie wiadomo jak z takimi osobami postępować, w szczególności w warunkach lecznictwa szpitalnego.

Podczas rozmów z różnymi młodymi lekarzami zauważyłem, że często małżeństwa lekarskie (przeważnie młode stażem) dyżurują razem w NPL-ach lub na tym samym oddziale. Zjawisko to, choć psychologicznie zrozumiałe i ekonomicznie uzasadnione, może mieć jednak istotne i negatywne reperkusje prawne.

Bardzo często lekarze różnych specjalności zwracają się do mnie z pytaniem na jaką sumę powinni się ubezpieczyć. Jest to bardzo ważna kwestia, gdyż obowiązkowe ubezpieczenie lekarzy w przypadku większości specjalizacji lekarskich nie wystarcza. Przypomnę: obowiązkowe ubezpieczenie powinno wynosić co najmniej 75 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia oraz 350 000 euro w odniesieniu do wszystkich zdarzeń.

Szanowni Państwo, z przyjemnością informuję, że ukazał się podręcznik mojego autorstwa "Prawo medyczne - podkręcznik dla lekarzy i studentów wydziałów lekarskich". Książka uzyskała pozytywne recenzje prof. Tomasza Hryniewieckiego oraz prof. Dariusza Moczulskiego.

Szanowni Państwo, wspólnie z kolegą uruchomiłem nową stronę internetową: http://kursprawamedycznego.pl/, na której znajdą Państwo testy z zakresu prawa medycznego. Testy zostały przygotowane z myślą o dwóch grupach odbiorców: lekarzach przygotowujących się do egzaminów (LEK i LDEK) oraz lekarzach, którzy wykonują zawód i chcą zdobyć praktyczną znajomość prawa. Testy zostały ułożone w 4 kategorie: lekarz wobec samorządu, lekarz wobec pacjenta, lekarz wobec innych zawodów, lekarz przed sądem. Zapraszam do korzystania z testów i czekam na Państwa opinie.

 Wielu lekarzy pyta mnie, jak wysokie składki płacą prawnicy na swoje izby i jest bardzo zdziwiona, że składki są znacznie wyższe niż w izbach lekarskich. Z tego względu postanowiłem zbadać temat wysokości składek wśród niektórych zawodów zaufania publicznego.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U.2012.159 ze zm.), „Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych”, a „Lekarz podczas udzielania świadczeń zdrowotnych ma obowiązek poszanowania intymności i godności osobistej pacjenta” (art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r.o zawodach lekarza i lekarza dentysty, Dz.U.2011.277.1634 ze zm.).

Na podstawie doświadczeń związanych z prowadzeniem szkoleń dla lekarzy oraz obroną lekarzy w procesach sądowych przedstawiam poniżej subiektywną listę najczęściej występujących błędów na pieczątkach lekarskich. Jednocześnie chciałbym zauważyć, że błędny na pieczątkach lekarskich mogą mieć swoje mniej albo bardziej poważne konsekwencje: przede wszystkim mogą świadczyć o ogólnej niestaranności lekarza oraz mogą być argumentem na rzecz tezy o nieznajomości prawa przez danego lekarza. Z tego względu nawet prozaiczna pieczątka nabiera niekiedy istotnego znaczenia.

Z roku na rok, a w zasadzie z miesiąca na miesiąc, prawo wkracza coraz intensywniej w życie zawodowe każdego lekarza. Proces ten dokonuje się z szybkością niespotykaną wcześniej. Z tego względu warto uświadomić sobie kilka faktów, które pozwolą na bezpieczne wykonywanie zawodu lekarza.

W związku z listem otwartym Ministra Zdrowia (dalej: MZ) Bartosza Arłukowicza Do przyjaciół lekarzy (treść listu dostępna tutaj) kilka osób zwróciło się do mnie z pytaniem, czy rekomendacje Ministra Zdrowia będą dla lekarzy wiążące.

 Na wstępie trzeba przypomnieć, że lekarz ma obowiązek uzyskania w ciągu 48 miesięcy co najmniej 200 punktów edukacyjnych. Poniżejprezentuję tabelkę, w której przedstawiam szczegółowo formę kształcenia podyplomowego, punktację z nią związaną i sposób weryfikacji wypełnienia obowiązku kształcenia.

Ostatnio weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2019 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz.U. poz. 602), które dopełniło w tej mierze regulację ustawową (art. 16-18 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty). Zgodnie z obecnymi przepisami, występują dwa rodzaje specjalizacji: jednolite i modułowe.