Szanowni Państwo, uprzejmie informuję, że nakładem wydawnicwa Medical Tribune ukazała się książka Prawo medyczne w przypadkach. Książka zawiera zestawienie trudnych sytuacji w codziennej praktyce lekarskiej i propozycje ich rozwiązania. Sytuacje problemowe zostały przedstawione w formie scenek (mojego autorstwa) i są opatrzone komentarzem prawnym (mojego autorstwa) oraz komentarzami psychologicznymi (autorstwa: dr hab. Doroty Podgórskiej-Jachnik oraz mgra Rafała Osińskiego). Przedstawione sytuacje znacie Państwo ze swojej praktyki, gdyż zostały one zapropoponowane przez prof. dra hab. Dariusza Moczulskiego oraz wybrane na podstawie pytań użytkowników strony www.prawalekarza.pl. Więcej informacji o książce tutaj.

  Ostatnio otrzymałem kilka pytań od lekarzy (kardiologów, onkologów), dotyczących tego, jak mają się zachować, gdy stwierdzają u pacjenta przeciwwskazania do kierowania pojazdami. Jedna z użytkowniczek strony pyta: „Mam pacjentów którzy, pomimo leczenia oraz czynnej choroby nowotworowej, nadal pracują jako kierowcy – i tu pytanie o moją odpowiedzialność jako lekarza – bo, że powinnam informować ich o zagrożeniu, to jest zrozumiałe ale czy moje ingerencja w takich wypadkach powinna iść dalej – np. zawiadomienie pracodawcy o tym, że pacjent nie powinien być kierowcą np. autobusu?”. Problem z ujawnieniem informacji o pacjencie jest oczywisty – lekarze są związani tajemnicą lekarską i nie wiedzą, czy stwierdzenie przez nich przeciwwskazań do kierowania pojazdami uprawnia ich do poinformowania osób trzecich o stanie zdrowia pacjenta.

Ostatnio trafiło do mnie parę pytań dotyczących zgłaszania działań niepożądanych produktu leczniczego. Użytkownicy strony www.prawalekarza.pl pytają najczęściej o to, kiedy lekarz ma zgłosić działanie niepożądane.

ćPo tzw. sprawie chełmskiej (zgon nietrzeźwego pacjenta w szpitalu) dostałem kilka pytań związanych z pacjentami nietrzeźwymi. Najczęściej pytania te dotyczyły tego, czy pacjent nietrzeźwy może opuścić SOR.

Wczoraj tytułowe pytanie otrzymałem od jednego z użytkowników strony internetowej. Jest to problem bardzo ciekawy i warty uwagi z punktu widzenia prawnego. De facto bowiem odnosi się do następującego problemu prawnego: jak wykazać zrealizowanie obowiązku ustalenia przeciwwskazań do danego leczenia. Na wstępie należy zwrócić uwagę, że przepisy prawa wprost nie odpowiadają na to pytanie. Jednakże ich interpretacja pozwala na stwierdzenie, że u niektórych pacjentów należy wykonać EKG.

  Ostatnio jeden ze znajomych lekarzy zapytał, czy lekarz może leczyć środkami homeopatycznymi. Odnosząc się do tego zagadnienia, trzeba przypomnieć, że zgodnie z art. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: „Lekarz ma obowiązek wykonywać zawód, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością”.

Bardzo często spotykam się z pytaniami od lekarzy, co robić, gdy ubezpieczyciel zażąda od lekarza dokumentacji medycznej i wyjaśnień w związku z roszczeniem zgłoszonym przez pacjenta. Lekarze mają w tej materii wiele wątpliwości, gdyż z jednej strony obowiązuje ich tajemnica lekarska, z drugiej zaś ubezpieczyciele powołują się na art. 354 § 1 k.c., z którego wynika, że ubezpieczony lekarz powinien pomóc ubezpieczycielowi w rozpatrzeniu żądania pacjenta o wypłatę odszkodowania.

Ostatnio trafiło do mnie kilka pytań związanych z przemocą w rodzinie i procedurą niebieskiej karty. Najczęściej użytkownicy strony www.prawalekarza.pl pytają o to kiedy mają zawiadamiać odpowiednie służby.

Ostatnio jeden z użytkowników strony przysłał do mnie następujące, bardzo ciekawe, pytanie: „Czy jest to zgodne z prawem, że lekarz, który nie ma doktoratu, przy swoim biogramie na stronie internetowej pisze: «dr Adam X – lekarz, specjalista chorób wewnętrznych […]»?”. Uogólniając, można to pytanie sformułować następująco: czy lekarz może używać tytułu doktora nie mając obronionego doktoratu?

Ostatnio jeden z użytkowników strony zwrócił się do mnie z pytanie, czy każdy lekarz ma prawo stwierdzić, że ciążą zagraża życiu kobiety lub, że płód ma poważne wady rozwojowe. 

Coraz częściej lekarze mają do czynienia z pacjentami roszczeniowymi, którzy nie tylko uważają, że nie muszą słuchać personelu medycznego, lecz sądzą, że to personel medyczny powinien słuchać ich. Często nie wiadomo jak z takimi osobami postępować, w szczególności w warunkach lecznictwa szpitalnego.

Podczas rozmów z różnymi młodymi lekarzami zauważyłem, że często małżeństwa lekarskie (przeważnie młode stażem) dyżurują razem w NPL-ach lub na tym samym oddziale. Zjawisko to, choć psychologicznie zrozumiałe i ekonomicznie uzasadnione, może mieć jednak istotne i negatywne reperkusje prawne.

Bardzo często lekarze różnych specjalności zwracają się do mnie z pytaniem na jaką sumę powinni się ubezpieczyć. Jest to bardzo ważna kwestia, gdyż obowiązkowe ubezpieczenie lekarzy w przypadku większości specjalizacji lekarskich nie wystarcza. Przypomnę: obowiązkowe ubezpieczenie powinno wynosić co najmniej 75 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia oraz 350 000 euro w odniesieniu do wszystkich zdarzeń.

Szanowni Państwo, z przyjemnością informuję, że ukazał się podręcznik mojego autorstwa "Prawo medyczne - podkręcznik dla lekarzy i studentów wydziałów lekarskich". Książka uzyskała pozytywne recenzje prof. Tomasza Hryniewieckiego oraz prof. Dariusza Moczulskiego.

Szanowni Państwo, wspólnie z kolegą uruchomiłem nową stronę internetową: http://kursprawamedycznego.pl/, na której znajdą Państwo testy z zakresu prawa medycznego. Testy zostały przygotowane z myślą o dwóch grupach odbiorców: lekarzach przygotowujących się do egzaminów (LEK i LDEK) oraz lekarzach, którzy wykonują zawód i chcą zdobyć praktyczną znajomość prawa. Testy zostały ułożone w 4 kategorie: lekarz wobec samorządu, lekarz wobec pacjenta, lekarz wobec innych zawodów, lekarz przed sądem. Zapraszam do korzystania z testów i czekam na Państwa opinie.

 Wielu lekarzy pyta mnie, jak wysokie składki płacą prawnicy na swoje izby i jest bardzo zdziwiona, że składki są znacznie wyższe niż w izbach lekarskich. Z tego względu postanowiłem zbadać temat wysokości składek wśród niektórych zawodów zaufania publicznego.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U.2012.159 ze zm.), „Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych”, a „Lekarz podczas udzielania świadczeń zdrowotnych ma obowiązek poszanowania intymności i godności osobistej pacjenta” (art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r.o zawodach lekarza i lekarza dentysty, Dz.U.2011.277.1634 ze zm.).

Na podstawie doświadczeń związanych z prowadzeniem szkoleń dla lekarzy oraz obroną lekarzy w procesach sądowych przedstawiam poniżej subiektywną listę najczęściej występujących błędów na pieczątkach lekarskich. Jednocześnie chciałbym zauważyć, że błędny na pieczątkach lekarskich mogą mieć swoje mniej albo bardziej poważne konsekwencje: przede wszystkim mogą świadczyć o ogólnej niestaranności lekarza oraz mogą być argumentem na rzecz tezy o nieznajomości prawa przez danego lekarza. Z tego względu nawet prozaiczna pieczątka nabiera niekiedy istotnego znaczenia.

Z roku na rok, a w zasadzie z miesiąca na miesiąc, prawo wkracza coraz intensywniej w życie zawodowe każdego lekarza. Proces ten dokonuje się z szybkością niespotykaną wcześniej. Z tego względu warto uświadomić sobie kilka faktów, które pozwolą na bezpieczne wykonywanie zawodu lekarza.

W związku z listem otwartym Ministra Zdrowia (dalej: MZ) Bartosza Arłukowicza Do przyjaciół lekarzy (treść listu dostępna tutaj) kilka osób zwróciło się do mnie z pytaniem, czy rekomendacje Ministra Zdrowia będą dla lekarzy wiążące.