Po wykładzie dla anestezjologów w Sopocie otrzymałem wiele pytań dotyczących tytułowego zagadnienia. Odpowiadając jednym zdaniem: liczba lekarzy w trakcie specjalizacji, których może nadzorować specjalista anestezjologii i intensywnej terapii, zależy od grupy ryzyka, do której zakwalifikowano pacjenta, oraz ukończonych lat szkolenia specjalizacyjnego lekarza w trakcie specjalizacji. Trzeba też dodać, że przepisy są w tej kwestii niestety niejednoznaczne.

Jedna z użytkowniczek mojej strony zadała ostatnio ważne pytanie, dotyczące osób robiących specjalizację jeszcze w starym trybie (jednolita specjalizacja). Pytanie było następujące: „czy jeśli w trakcie pierwszych trzech lat specjalizacji dyżurowałam po 5, 6 razy w miesiącu, gdyż tak byłam rozpisywana w oddziale szkolącym, to można uznać, że odbyłam wymaganą liczbę dyżurów i do końca specjalizacji już nie dyżurować?”.

Problem, dotyczący tego, czy podczas wykonywania znieczulenia przez lekarza rezydenta anestezjologii musi być w tej samej sali obecny specjalista, dotyczy de facto interpretacji pojęć zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą.

Ostatnio zadano mi interesujące pytanie, dotyczące tego, czy jednostka organizacyjna, uprawniona do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego w danej dziedzinie, ma obowiązek zapewnić kierownika specjalizacji, jeżeli żaden z lekarzy nie chce być kierownikiem specjalizacji danego rezydenta.

Niedawno otrzymałem ciekawe pytanie, a mianowicie, czy lekarzowi-rezydentowi można narzucić kierownika specjalizacji. Zagadnienie to jest ważne, bowiem od kierownika specjalizacji zależy wiele istotnych kwestii np. dopuszczenie do samodzielnego dyżurowania czy zaliczenie procedur koniecznych do przystąpienia do egzaminu specjalizacyjnego.

Ostatnio otrzymałem od lekarzy-rezydentów kilka pytań na temat zakresu ich kompetencji. W pytaniach tych często zwracacie Państwo uwagę na powierzanie lekarzom-rezydentom (lekarzom specjalizującym się) wszystkich możliwych zadań związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych (dyżurów, konsultacji, diagnostyki itd.). W związku z tym chciałbym podkreślić, że niezależnie od specjalizacji każdy lekarz ma prawo udzielania świadczeń zdrowotnych, w szczególności: badania stanu zdrowia, rozpoznawania chorób i zapobiegania im, leczenia i rehabilitacji chorych, udzielania porad lekarskich, a także wydawaniu opinii i orzeczeń lekarskich (art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty). Tym samym lekarz bez specjalizacji może udzielać dokładnie tych samych świadczeń zdrowotnych, co lekarz ze specjalizacją, chyba że przepisy prawa wyraźnie zastrzegają, iż dana czynność może być wykonana tylko przez specjalistę.

Ostatnio skierowano do mnie bardzo dobre pytanie, dotyczące tego, czy lekarz odbywający specjalizację w anestezjologii i intensywnej terapii może samodzielnie dyżurować na Oddziale Intensywnej Terapii (dalej: OIT) lub Bloku Operacyjnym (dalej: BO). Pytanie to jest tym bardziej zasadne, że co do zasady lekarze mogą pełnić samodzielne dyżury na różnych oddziałach, nie mając specjalizacji lub ją dopiero zdobywając (więcej patrz: tutaj).

  Wśród wielu pytań, które otrzymuję od lekarzy-rezydentów, dość często pojawia się wątek umowy cywilnoprawnej (kontraktu) pomiędzy lekarzem-rezydentem a podmiotem leczniczym, w którym lekarz ten odbywa specjalizację. Najczęściej rezydenci pytają o to, czy muszą odbywać dyżury w ramach umowy o kształcenie specjalizacyjne (będącej w sensie prawnym umową o pracę na czas określony programem rezydentury), czy też powinni zawierać odrębną umowę cywilnoprawną (tzw. kontrakt) na dyżury w ramach podmiotu leczniczego, w którym odbywają specjalizację. Istota pytania sprowadza się zatem do tego, czy wynagrodzenie z umowy o pracę na czas określony programem specjalizacji obejmuje też dyżury wymagane w programie specjalizacji.

  W kierowanych do mnie e-mailach lekarze bardzo często poruszają problemy związane z dyżurowaniem rezydentów. W najbliższych miesiącach postaram się sukcesywnie odpowiadać na pytania dotyczące tego problemu. Dziś chciałbym zacząć od kwestii podstawowej, a mianowicie tego, czy rezydent może odmówić pełnienia dyżurów medycznych.

Dzisiaj odpowiem na kilka pytań, dotyczących prawnych aspektów związanych ze zdobywaniem specjalizacji lekarskich, przede wszystkim odnoszących się do zmiany miejsca specjalizacyjnego oraz zmiany kierownika specjalizacji lekarskiej.

Ostatnio bardzo dużo mówi się o samodzielnych dyżurach rezydentów (oraz lekarzy zdobywających specjalizację w innych trybach). Włączając się w tę dyskusję warto zwrócić uwagę na kilka dotychczas pomijanych wątków, dotyczących tego zagadnienia.

w związku z Państwa prośbami uruchamiam nowy dział strony poświęcony rezydentom. Zapraszam przy tej okazji do zadawania pytań i przesyłania swoich wątpwliości. W dziale wkrótce pojawi się więcej artykułów - link tutaj.

Radosław Tymiński

Ostatnio trafiło do mnie kilka pytań dotyczących tego, czy rezydent (lekarz podczas specjalizacji) może samodzielnie wykonać zabieg operacyjny. W praktyce, jak wynika z otrzymywanych przeze mnie e-mail, jest różnie. Tymczasem regulujące to zagadnienie przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634 ze zm.) są w tej sprawie jednoznaczne.

Ostatnio zgłosiło się do mnie kilku rezydentów, którzy mieli trudności w dowiedzeniu tego, że działali za wiedzą i zgodą bardziej doświadczonych lekarzy. Myślę, że warto przedstawić te dwa przypadki w celu ostrzegania przed negatywnymi następstwami bezrefleksyjnego wykonywania pewnych działań.

Ostatnio rozmawiałem (pewne dane i fakty zostały zmienione, podobieństwo przypadkowe) z dwiema bardzo młodymi lekarkami-rezydentkami, które pełniąc na izbach przyjęć swoich szpitali, obowiązkowe w ramach specjalizacji, dyżury popełniły błędy w sztuce.