Jak udowodnić, że chory był informowany?

Na wstępie należy zaznaczyć, że zgodnie z ogólnymi regułami polskiego prawa cywilnego ciężar udowodnienia danego faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne (art. 6 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Oznacza to, że w przypadku sporu co do wykonania obowiązku informacyjnego, to na lekarzu spoczywa obowiązek udowodnienia jego wykonania. Należy bowiem zauważyć, że to lekarz wywodzi z udzielenia informacji skutki prawne: po pierwsze, że zgoda pacjenta była prawnie skuteczna (zgoda jest prawnie skuteczna, gdy zostanie poprzedzona informacją); po drugie, że wykonał jeden ze swoich obowiązków.

Udowodnienie wykonania obowiązku poinformowania pacjenta jest możliwe na wiele sposobów:

― najłatwiejsze jest przedstawienie informacji na piśmie i dołączenie jej do formularza zgody. Oczywiście nie trzeba każdorazowo wpisywać wszystkiego ręcznie, może być to wydruk komputerowy, najlepiej podpisany przez pacjenta;

― w praktyce najprostsze jest z kolei informowanie zawsze w obecności świadka, kolegi lub koleżanki lekarza. W takiej sytuacji – mając na uwadze, że pamięć ludzka jest zawodna – warto zawsze zanotować, że poinformowano chorego o ryzyku zabiegu w obecności dra XY;

― można także nagrywać udzielanie informacji i sobie te nagrania archiwizować. Jest to prosty, tani i skuteczny sposób, który zawsze może być wykorzystany jako dowód w sądzie. Należy jednak pamiętać, żeby na nagraniu pojawiła się informacja o pacjencie i dacie nagrania, trzeba też zarejestrować głos pacjenta. Przykładowo po udzieleniu informacji należy zadać pytania: Czy pan zrozumiał, proszę odpowiedzieć? Czy ma pan jakieś pytania? Doradzam nie ukrywać dyktafonu, tylko wprost powiedzieć pacjentowi, że ze względów proceduralnych akurat ta rozmowa musi być nagrywana.

Radosław Tymiński